Ứng dụng nhân trắc học trong thiết kế nội thất nhà ở, văn phòng

Ứng dụng nhân trắc học trong thiết kế nội thất tạo ra những sản phẩm, không gian làm việc phù hợp với kích thước, nhu cầu sử dụng của con người. Việc vận dụng nhân trắc học phù hợp đem đến nhiều lợi ích, giúp việc sử dụng, làm việc thuận tiện hơn, hạn chế những rủi ro hay mắc phải đảm bảo sức khỏe người dùng. Vậy ứng dụng nhân trắc học trong thiết kế nội thất được thực hiện như thế nào?

Nhân trắc học là gì? Có mấy loại nhân trắc học?

Nhân trắc học là gì?

Nhân trắc học là môn khoa học nghiên cứu về sự cấu thành cơ thể con người. Áp dụng toán học để phân tích chi tiết tỉ lệ, kích thước, mối quan hệ giữa các bộ phận trên cơ thể để tìm ra quy luật phát triển hình thái con người. Từ đó vận dụng quy luật đó vào nghiên cứu, sản xuất kỹ thuật, đời sống đặc biệt là thiết kế nội thất nhằm mang đến sự thỏa mãn nhất cho người dùng. 

Nhân trắc học có những loại nào?

Nhân trắc học được chia làm 2 loại: nhân trắc tĩnh và nhân trắc động.

Trong đó, nhân trắc tĩnh phục vụ mục tiêu thiết kế các sản phẩm phù hợp với tư thế cố định của con người nhằm mang đến sự thỏa mãn nhất, tốt cho sức khỏe người dùng. Một ví dụ điển hình chính là việc nghiên cứu tư thế ngồi của con người để sản xuất được ghế văn phòng, bàn văn phòng công thái học giúp làm việc thoải mái, tốt cho sức khỏe, hạn chế những bệnh văn phòng.

Thứ hai là nhân trắc học động, chúng sẽ được ứng dụng trong thiết kế không gian của toàn thể hay từng bộ phận của thiết bị, công cụ sản xuất hay môi trường. Và thiết kế nội thất chính là một trong những ứng dụng điển hình của loại nhân trắc học động này. Ứng dụng quy luật của nhân trắc học các nhà thiết kế tạo nên những công trình kiến trúc, những món đồ nội thất phù hợp với kích thước, hành vi, tâm sinh lý của con người.

Ứng dụng nhân trắc học trong thiết kế nội thất

Nhân trắc học xuất hiện xung quanh cuộc sống, ứng dụng những nghiên cứu đó để phục vụ nhu cầu thực tiễn về khoa học kĩ thuật, sản xuất, đời sống, kiến trúc và thiết kế nội thất. Kích thước, chiều cao, cấu tạo cơ thể của con người từng quốc gia khác nhau, vùng miền khác nhau. Để có thể tạo nên những sản phẩm chất lượng, đáp ứng tốt nhất nhu cầu sử dụng của con người thì cần ứng dụng nhân trắc học trong thiết kế, kiến trúc để có thể tạo nên những sản phẩm phù hợp nhất. Sau đây là một số ứng dụng nhân trắc học trong thiết kế nội thất:

Ứng dụng nhân trắc học trong quy chuẩn kích thước

Để tạo nên một sản phẩm “chuẩn”, một không gian sinh hoạt, làm việc lý tưởng điều đầu tiên bạn cần quan tâm đến chính là kích thước. Việc xác định kích thước của sản phẩm, thiết kế nội thất,… cần căn cứ vào nhân trắc học. Hãy đảm bảo rằng kích thước bạn hướng tới phải phù hợp với chiều cao, chiều rộng, dài tay, phù hợp với các bộ phận khác trên cơ thể để đảm bảo tạo nên sự thoải mái nhất cho người sử dụng. 

Bên cạnh đó, những món đồ nội thất khi thiết kế cần đảm bảo mang đến sự tiện lợi, phù hợp với những hoạt động thường ngày của con người: đi đứng, nằm ngồi, gập người, khom lưng,… Tất cả những yếu tố này đều là ứng dụng của nhân trắc học.

Hiện nay các sản phẩm ghế công thái học của Vito được thiết kế khoa học dựa trên nhiều nghiên cứu về kích thước cũng như tư thế ngồi đạt chuẩn để đảm bảo sức khỏe cho người sử dụng, nhất là khi sử dụng trong thời gian dài và liên tục.

Ứng dụng trong quy hoạch không gian

Dựa vào nghiên cứu nhân trắc học mà từ đó các nhà thiết kế sẽ xác định được bố cục của đồ nội thất từ đó có ý tưởng sắp xếp, bài trí đảm bảo tính thẩm mỹ lại đáp ứng nhu cầu sử dụng. Đặc biệt, ứng dụng nhân trắc học trong thiết kế nội thất còn giúp tối ưu hóa không gian, giúp làm việc hiệu quả, sinh hoạt thuận tiện.

Thiết kế nội thất nói chung và thiết kế văn phòng nói riêng bên cạnh sự sáng tạo, tính thẩm mỹ, chất lượng thì yếu tố nhân trắc học ( Economic) được chú trọng. Không phải tự nhiên các nhà thiết kế đưa ra những con số kích thước tiêu chuẩn cho một chiếc bàn làm việc, thiết kế tùy chỉnh chiêc ghế văn phòng hay chuột máy tính, bàn phím lại có thiết kế như vậy. Tất cả những yếu tố đó đều được thiết kế dựa trên nhu cầu, tính chất công việc đảm bảo giúp người sử dụng thoải mái nhất. 

Số liệu nhân trắc học của người Việt

Chiều cao, kích thước thước trung bình của người ở mỗi quốc gia lại khác nhau. Để ứng dụng nhân trắc học trong thiết kế nội thất cho người Việt Nam cần chú ý đến một số dữ liệu quan trọng sau đây:

Chiều cao đứng

Chiều cao đứng là một trong những kích thước cần chú ý khi thiết kế nội thất. Theo nghiên cứu, tầm vóc của con người thường được thay đổi theo chủng tộc, giới tính và chịu ảnh hưởng bởi môi trường sống, hoàn cảnh sống, xã hội. 

Chiều cao đứng	Bắc	Trung	Nam
Nam(cm)	160,8	161,3	161,9
Nữ(cm)	150,9	151,91	152,1

Chiều cao ngồi

Chiều cao ngồi: Tiếp đó cần chú ý đến chiều cao ngồi của mỗi người, nó có ý nghĩa quan trọng, đặc biệt nó tác động đến tư thế ngồi chuẩn. Chiều cao ngồi còn được dùng để thay thế cho bề dài phần thân trên khi được so sánh với bề dài phần thân dưới. Chiều cao ngồi của nam, nữ có độ chênh lệch là 4,9 và sự chênh lệch cũng phụ thuộc vào vùng miền. Cùng xem chi tiết bảng dưới đây:

Chiều cao ngồi	Bắc	Trung	Nam
Nam (cm)	84.4	84	84.9
Nữ(cm)	79.5	79.1	79.6

Chiều rộng vai

Chiều rộng vai cũng là một trong những yếu tố được tính toán kỹ lưỡng kích thước trong thiết kế nội thất. Chiều rộng vai được tính là kích thước giữa 2 mỏm cùng vai – phản ánh bề ngang của thân người bình thường. Ở Việt Nam chiều rộng vai dao động có sự chênh lệch phụ thuộc vào vùng miền, giới tính. Chiều rộng vai trung bình của nam giới dao động từ 36-37 tùy vùng miền, của nữ giới từ 30-32 ( trong độ tuổi lao động).

Chiều rộng mông

Sinh trắc học về chiều rộng mông đóng vai trò quan trọng khi thiết kế ghế ngồi. Nam giới Việt Nam có chiều rộng mông trung bình 29-30cm, nữ giới 27-28cm, tùy vào vùng miền chiều rộng mông có sự chênh lệch nhất định.

Nhân trắc học về chiều dài tay, chân

Căn cứ vào chiều dài của tay, chân kiến trúc sư sẽ có số liệu về kích thước thiết kế nội thất phù hợp sao cho hỗ trợ hoạt động thoải mái nhất.

Nhân trắc học về chiều cao đầu

Chiều cao đầu phục vụ mục đích thiết kế chiều cao của ghế, bàn cho phù hợp nhất. Hiện nay các mẫu ghế có tựa đầu đều dựa trên nhân trắc học về chiều cao đầu để tại cảm giác thoải mái nhất, tránh các triệu chứng đau mỏi vai gáy.

Nhân trắc học về trọng lượng cơ thể

Đóng vai trò không kém trong việc thiết kế nội thất. Sự phát triển của trọng lượng ảnh hưởng tới khối lượng nội thất. Dựa vào trọng lượng trung bình mà từ đó có được những số liệu chi tiết, sự cải tiến chất lượng sản phẩm đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Người Việt Nam có trọng lượng tương đối nhẹ hơn so với các nước khác.

Tầm quan trọng của nhân trắc học trong đời sống

Nhân trắc học đóng vai trò quan trọng trong lĩnh vực thiết kế nội thất nói chung, nội thất văn phòng nói riêng. Việc tính toán các thông số dựa trên nhân trắc học tạo nên những sản phẩm có tính ứng dụng cao. Các thông số dữ liệu chính xác giúp bảo vệ sức khỏe, mang đến cho người dùng sự thoải mái nhất.

 Ứng dụng nhân trắc học trong kiến trúc còn là giải pháp tối ưu không gian vô cùng hiệu quả. Nhờ đó chúng ta có thể xóa bỏ mọi giới hạn đem đến những không gian sống, làm việc lý tưởng.

Nhân trắc học đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống con người, tạo sự tương thích trong từng hoạt động sống của chúng ta. Có thể thấy từng hoạt động từ ăn, ngủ, làm việc đều chịu sự tác động của nhân trắc học. Hi vọng với những chia sẻ của chúng tôi bạn sẽ có cho mình những kiến thức về nhân trắc học trong thiết kế nội thất để ứng dụng vào mục đích của mình.